r e k l a m a

r e k l a m a

Wyprysk

Radosław Śpiewak^1,2

1. Zakład Dermatologii Doświadczalnej i Kosmetologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków
2. Ambulatorium 'dermatolog.eu', Kraków

Słowa kluczowe: wyprysk, zapalenie skóry, definicja, terminologia, dermatologia.

Sugerowany sposób cytowania:
Śpiewak R: Wyprysk. Dermatopedia 2014;3(pl):001.
DOI: 10.14320/dermatopedia.pl.2014.001

Wyprysk to stan zapalny obejmujący naskórek i warstwę brodawkowatą skóry właściwej wywołane przez niezakaźne czynniki egzogenne lub endogenne. Do typowych objawów wyprysku zalicza się rumień, obrzęk, naciek, grudki, pęcherzyki, złuszczanie i hiperkeratozę, które mogą współwystępować (polimorfizm wykwitów) lub przechodzić z jednych w drugie (ewolucja wykwitów). Wykwity skórne w wyprysku ustępują bez pozostawienia blizn. Ogólny stan chorego pozostaje dobry. Typowe objawy subiektywne towarzyszące wypryskowi to świąd lub pieczenie o różnym stopniu nasilenia [1,2]. Wyprysk może dotyczyć każdej okolicy ciała, najczęściej umiejscowiony jest na rękach. Zazwyczaj przebieg choroby jest przewlekły z okresowymi zaostrzeniami i skłonnością do nawrotów [3].

W badaniu mikroskopowym charakterystyczny dla ostrego wyprysku jest stan gąbczasty (spongioza) - międzykomórkowy obrzęk naskórka, który powoduje naprężenie i rozrywanie połączeń między keratynocytami, co ostatecznie prowadzi do powstania "mikropęcherzyków" wypełnionych płynem tkankowym. Ponadto w obrazie mikroskopowym obserwuje się akantozę, parakeratozę, nacieki limfocytowe i granulocytowe.

Relacja między terminami "wyprysk" oraz "zapalenie skóry" była tematem burzliwej debaty na łamach literatury światowej [4-17]. Spór ten nie doczekał się jak dotąd rozstrzygnięcia, dlatego najbardziej rozsądne na obecnym etapie wiedzy wydaje się uznanie, że oba te terminy są synonimami.

Piśmiennictwo

1. Śpiewak R.: Wyprysk kontaktowy. Post. Dermatol. Alergol., 2009; 26(5): 375-377.
2. Śpiewak R.: Contact dermatitis in atopic individuals. Curr. Opin. Allergy Clin. Immunol., 2012; 12 (5): 491-497.
3. Darsow U., Wollenberg A., Simon D. et al.: European Task Force on Atopic Dermatitis/EADV Eczema Task Force.: ETFAD/EADV eczema task force 2009 position paper on diagnosis and treatment of atopic dermatitis. J. Eur. Acad. Dermatol. Venereol., 2010; 24(3): 317-328.
4. Ackerman A.B., Ragaz A.: A plea to expunge the word "eczema" from the lexicon of dermatology and dermatopathology. Arch. Dermatol. Res., 1982; 272(3-4): 407-420.
5. Altekrueger I., Ackerman A.B.: "Eczema" revisited. A status report based upon current textbooks of dermatology. Am. J. Dermatopathol., 1994; 16(5): 517-522.
6. Baer R.L.: No - the word "eczema" should not be expunged but be retained for the time being. Am. J. Dermatopathol., 1982; 4(4): 327-328.
7. Bos J.D., Brenninkmeijer E.E., Schram M.E. et al.: Atopic eczema or atopiform dermatitis. Exp. Dermatol., 2010; 19(4): 325-331.
8. Calnan C.D.: Eczema for me. Trans. St. Johns Hosp. Dermatol. Soc., 1968; 54(1): 54-64.
9. Civatte J.: The term eczema should be better defined. Am. J. Dermatopathol., 1982; 4(4): 333-334.
10. Hanifin J.M.: Response to Altekrueger I, Ackerman A.B.: "Eczema" revisited. A status report based upon current textbooks of dermatology. Am. J. Dermatopathol., 1994; 16(5): 526.
11. Hanifin J.M.: Atopic dermatitis nomenclature variants can impede harmonization. J. Invest. Dermatol., 2012; 132(2): 472-473.
12. James W.D., Odom R.B.: Response to Altekrueger I, Ackerman A.B.: "Eczema" revisited. A status report based upon current textbooks of dermatology. Am. J. Dermatopathol., 1994; 16(5): 523-524.
13. Kocsard E.: Comments on the contribution by A. B. Ackerman and A. Ragaz. A plea to expunge the word "eczema" from the lexicon of dermatology and dermatopathology. Arch. Dermatol. Res., 1982; 274(3-4): 387-389.
14. Lefer L.G.: Eczema: further comments. Am. J. Dermatopathol., 1983; 5(4): 411.
15. Lever W.F.: The word "eczema" should be expunged. Am. J. Dermatopathol. 1982; 4(4): 329.
16. Plewig G.: Response to Altekrueger I, Ackerman A.B.: "Eczema" revisited. A status report based upon current textbooks of dermatology. Am. J. Dermatopathol. 1994; 16(5): 527.
17. Sulzberger M.B.: Eczema viewed from the perspective of 60 years’ experience. Am. J. Dermatopathol., 1982; 4(4): 337-338.

r e k l a m a

Bądź na bieżąco - obserwuj nas: